• Türkiye’nin talebiyle Sırbistan’da tutuklu bulunan Ecevit Piroğlu sınır dışı kararının durdurulması için 46 gündür açlık grevinde. MİT ve Sırbistan istihbaratı BİA, Ecevit Piroğlu’nu Türk devletinin etkisi altındaki bir ülkeye gönderip oradan operasyon adı altında Türkiye’ye götürme planı var.

REWŞAN DENİZ

Piroğlu’nun davası hukukun siyasetin elinde nasıl bir oyuncağa dönüştüğünün en iyi örneklerinden biri oldu. 2021’den beri Sırbistan’da hukuksuz bir biçimde hapiste tutulan Ecevit Piroğlu, 12 Şubat’tan bu yana açlık grevinde. Ecevit Piroğlu daha önceki iade davası sürecinde de grevi yapmış ve bu açlık grevi de 136 gün sürmüştü.

Türk devletinin isteğiyle tutuklandı

Gezi Direnişi’nin öncülerinden ve 2015'te Rojava’ya geçerek DAİŞ’e karşı mücadeleye katılan devrimci Ecevit Piroğlu, 24 Haziran 2021’de kendisine ait resmi pasaportuyla Sırbistan’ın başkenti Belgrad’a iniş yaptı. Belgrad Havalimanı'nda görevli polislerce hakkında Interpol araması olduğu gerekçesi ile onu gözaltına aldı. O tarihten beri Piroğlu, Türk devletinin isteği üzerine hukuki bir dayanağı olmadan hapishanede tutuluyor. Bu süreçte dönemin Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Recep Tayyip Erdoğan Sırbistan ziyaretlerinde basın önünde Piroğlu'nun Türkiye'ye iadesi için talepte bulunmuş ve Sırbistan yargısı üzerinde baskı kurmuşlardı.

İade kararı üç kez iptal edildi

Haziran 2021-Haziran 2023 tarihleri arasında Türkiye’ye iadesi için yapılan mahkemeler sürdü. Yerel mahkeme ilk duruşmasında, Piroğlu'nun savunmasını dahi almadan iade talebinin yerinde olduğuna hükmetti. Avukatların itirazları üzerine yüksek mahkeme iade kararının oluşmadığını belirtip, kararı bozdu ve dosyada eksikliklerin giderilmesi için yeniden yerel mahkemeye gönderdi. Yerel mahkeme kararında bir değişiklik yapmadan yeniden iadeye hükmetti. Yüksek mahkeme yeniden bozdu. Yerel mahkeme üçüncü kez iadeye karar verdi. Yüksek mahkeme de üçüncü kez iade kararını bozdu ve Türkiye'nin iade talebinin somut koşullara dayanmadığına hükmetti. Yüksek mahkeme, ''Ecevit Piroğlu Türkiye'ye iade edilemez" dedi.

 

 

Siyasi sığınma talepleri reddedildi

Piroğlu 33 ay boyunca tutuklu olduğu Sırbistan'da siyasi sığınma talebinde bulundu. Tüm siyasi sığınma talepleri Sırbistan tarafından reddedildi. Sırbistan istihbaratı BİA, Ecevit Piroğlu'nun Sırbistan'da bulunmasını ulusal güvenliğe yönelik tehdit olarak rapor etti. Piroğlu için İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi Madde 14 ve BM 1967 protokolü açıkça ihlal edildi. Ayrıca 33 ay içerisinde BM ve AİHM, Ecevit Piroğlu için tedbir kararları aldı.

Sırbistan kılıfına uydurdu

Sırbistan Anayasası’nda bir kişinin karara bağlanmamış yargılamasında en fazla 1 yıl tutuklu kalacağı belirtilmiş olmasına rağmen Ecevit Piroğlu'nun iade yargılamaları tutuklu olarak iki yıl sürdü. Fakat Sırbistan devleti işi kılıfına uydurmak için tutukluluğunun birinci yılını doldurduğunda serbest bırakmak yerine Piroğlu’nu adı kamp olan "Geri gönderme merkezi"ne gönderdi. Hapishane koşullarıyla aynı işleyişe sahip kamptan ise Sırbistan yasalarına göre tutulma üst sınırı olan altı ay tamamlanınca 12 Ocak 2023 günü zorunlu salıverildi.

Polis kumpasıyla tutuklandı

Fakat üç gün içerisinde bir polis kumpasıyla yeniden tutuklandı. Araçla hareket halindeyken önüne polis barikatı kuruldu. Polise kendi gerçek kimliğini beyan eden Ecevit Piroğlu'nun bulunduğu araçta yapılan kontrolde bagajda başka bir kişiye ait pasaport bulunduğu iddia edildi. Polisler, mahkemede çelişkili ifadeler verdi. Usullere uygun olmayan bu kontrol yönteminde Ecevit Piroğlu iddia edilen belgenin kendisine ait olmadığını beyan etti. Buna rağmen araçtaki diğer kişiler serbest bırakılırken o çıkarıldığı mahkemede 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yeniden hapishaneye gönderildi. Sırbistan'da iddia edilen bu suç için -birçok örnekte yaşandığı gibi- tutuklamaya gerek bulunmazken, ona en üst sınırdan ceza verildi. Herkese uygulanan erken tahliye hakları, adli kontrole tabii uygulamalar sürekli reddedildi. Ecevit Piroğlu'na özel hukuk uygulandı.

Bir yılın ardından yine tutuklandı

Hapis cezasını 12 Ocak 2024 günü tamamlayan Ecevit Piroğlu tahliye edileceği hapishanede yeniden gözaltına alınarak hakkında kampta tutulma kararı olduğu beyan edilerek 'Geri gönderme merkezi’e götürüldü. O tarihten beri hapishaneden ağır koşullara sahip bu yerde tutuluyor.

Sırbistan kendi kararlarını ihlal ediyor

Ecevit Piroğlu hakkında 12 Ocak 2024 günü İçişleri Bakanlığı'nca güncel olarak "Derhal ülkeyi terk et" kararı beyan edildi. Piroğlu istemediği bir ülkeye zorla gönderilmesinin Türkiye'ye iade kararıyla aynı anlama geleceğini ifade ederek "zorla sınır dışı edilmesinin durdurulması" için itiraz ettti ve bunun üzerine mahkeme idari tedbir kararı aldı. Ecevit Piroğlu, Ocak ayında Bakanlığa yaptığı başvuru ile verilen "Ülkeyi Terk Et" kararına istinaden gönüllü olarak ayrılma başvurusu yaptı. Bu başvuruya yanıt dahi verilmedi. Ecevit Piroğlu, Sırbistan'ın "ülkeyi terk et" kararına uymak istiyor, bu defada kararı verenler kendi kararlarının uygulanmasına izin vermiyor.

MİT ve Sırbistan istihbaratının amacı

"Geri gönderme merkezi"nde hapishaneden daha ağır tecrit koşullarında kalan Ecevit Piroğlu sadece haftada bir telefonla görüşebiliyor. Daha önceki tutuklamalarında işi kılıfına uydurmak için bir şekilde Ecevit Piroğlu’nu bırakıp tekrar tutuklayan Sırbistan devletine bağlı kurumlar bu kez başvuru ve dilekçeleri 'Muhatap biz değiliz' diyerek cevapsız bırakıyor. MİT ve BİA’nın amacı Ecevit Piroğlu’nu Türk devletinin etkisi altındaki bir üçüncü ülkeye gönderip ordan bir operasyonla Türkiye’ye götürmek. Ecevit Piroğlu daha önceki telefon görüşmelerinde kendisiyle dayanışmada bulunan herkese teşekkür etmiş ve mücadelesine desteklerin devam etmesi çağrısında bulunmuştu.        

 

* * *

İkinci kez açlık grevinde

Ecevit Piroğlu iade davasının sürdüğü dönemde kendisine yapılan hukuksuzlukları ve baskıyı durdurmak için açlık grevi yapmıştı. Bu direnişi 136 gün sürdü. Sırbistan tarihinde eşine rastlanmayan bu direniş Yüksek Mahkeme'nin iadeyi kesin olarak durdurması ve Piroğlu'nun dostlarının yaptığı çağrıyla son buldu. Piroğlu bu direnişte 78 kilodan 47 kiloya düştü. Bilincini kaybetti, hastaneye kaldırıldı. Açlık grevinin bitmesinin ardından sağlık ve tedavi hakkını kullanmak isteyen Piroğlu'nun kapsamlı bir tedavi görmesi engellendi. Hapishane koşullarında tutulmaya devam edildi.

Kalıcı sağlık sorunları oluşma riski taşıyan ve hayati tehlikesi olan Piroğlu 12 Şubat 2024’de yeniden açlık grevi direnişine başladı. Birinci açlık grevinin fiziksel yol açtığı tahribat henüz bilinmeden sağlıklı bir ortamda tedavisi yapılmadan şimdi ikinci açlık grevinde. Ecevit Piroğlu bağımsız hekimlerin kontrolünden uzak hukuksuzca gözaltında tutulmakta ve adım adım ölüme sürüklenmekte. Piroğlu ve avukatları tutuklu olmasının hiçbir hukuki maddi koşulları kalmamasına rağmen yasadışı biçimde "rehine" olarak tutulduğunu ifade ediyor. Halen süren açlık grevinde sağlık kontrolleri rutin yapılmamakta, kalabalık ve sağlıksız koşullarda tutulmakta.