X-ray'den sonra hendek!

• X-ray cihazı ile arama noktasından geçerek köylerine giden Dûve köyü sakinleri, köylerinin ortasına kazılan hendekten dolayı geçim kaynakları olan hayvancılığı yapamıyor. STK heyetinin köye girişine izin verilmezken heyet içerisinde yer alan İHD Colemêrg Başkanı Sibel Çapraz, “Köylülerin yaşam alanları yok edilmiş durumda. Köyler boşaltılmıyor ancak insansızlaştırılıyor” dedi.

MEDİNE MAMEDOĞLU / HAKKARİ

Colemêrg’in Rûbarok (Derecik) ilçesine bağlı Dûvê (Düve) köyünde yaşayan yurttaşlar, köyün girişinde bulunan askeri kontrol noktaya kimliklerini bırakıp X-ray cihazından geçtikten sonra köye giriş yapabiliyor. Daha sonra da başka bir cihazla yeniden üst araması yapılıyor. Güney Kurdistan sınırında bulunan köy, 1995’te boşaltıldıktan sonra yakıldı. Yıllarca boş kalan köye geri dönüşler ise 2014'te başladı. Boşaltılmadan önce 100 hanenin olduğu köyde, hane sayısı dönüşlerle beraber 20’ye düşerken, “güvenlik” adıyla yapılan baskılar sebebiyle çok sayıda yurttaş köyden yeniden göç etmek zorunda kaldı. Şimdilerde 14 hanenin yaşadığı köyde, baskılar artarak sürüyor. Elektrik, su ve gıda temininde sorunlar yaşayan köylüler, geçimlerini köy dışındaki işlerden sağlıyor.

Heyet köye alınmadı

X-ray cihazının gündeme gelmesiyle beraber geçtiğimiz günlerde aralarında İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) de olduğu bir heyet inceleme yapmak üzere köye gitti. Köylülerle görüşerek yaşananları yerinde gözlemledikten sonra raporlaştırmayı hedefleyen heyet, köyün girişinde askerler tarafından durduruldu. Bölgenin askeri alan olduğunu ve “güvenlik” gerekçesiyle heyetin köye girişine izin verilmeyeceğini söyleyen askerler, bu kararın üstleri tarafından verildiğini dile getirdi. İHD Colemêrg Şube Başkanı Sibel Çapraz, izlenimlerini gazetemizle paylaştı.

 

 

Tablo çok korkunçtu!

Köylülerin çok ciddi sorunlarla mücadele ettiğini aktaran Sibel Çapraz, göç ettirmeye dönük politikaların hayata geçirildiğine dikkat çekti. Köye doğru giden yolun tamamen karakol ve kalekollarla çevrili olduğunu kaydeden Çapraz, şöyle devam etti: “Köyün girişinde baraka ve X-ray cihazını gördük. Tam bu esnada köye girmek isteyen bir dolmuş durduruldu. Aralarında kadın ve çocukların da olduğu onlarca kişi araçtan indirilerek cihazdan geçirildi. Maalesef tablo çok korkunçtu. İnsanlar kendi köylerine girmek için teker teker cihazdan geçiriliyor. Cihazın ötmesiyle soğuklara aldırış edilmeden yurttaşlara üstlerini çıkarmaları dayatılıyor. Bazen bu da yetmiyor ve yurttaşlara başka bir cihazla yeniden üst araması yapılıyor.”

Köyün ortasında hendek

X-ray cihazının yanı sıra askerler tarafından köyün ortasına hendek kazıldığı bilgisini veren Çapraz, hendek sebebiyle köylülerin tek geçim kaynağı olan hayvancılığı da yapamadığını söyledi. Çapraz, “Arama noktasından çıktıktan başka bir köye gittik. Bu köy eskiden Dûvê köyüne bağlı olsa da açılan hendekle beraber ikiye bölünmüş. Sınır bölgesi ve dağlık alanda oradaki insanların yapabileceği tek şey hayvancılıktır. Köylüler baskılar sebebiyle kendi topraklarında geçimlerini dahi sağlayamıyor. Oradaki köy sakinleri hem cihazdan hem de hendekten çok şikayetçi. İnsanların yaşam alanları gasp edilmiş durumda” dedi.

Valilik ‘Böyle bir köy yok’ diyor!

2014'te çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile “köye dönüş projesi” kapsamında yeniden hayat bulan köyün, Valilik tarafından kabul edilmediğine dikkat çeken Çapraz, Valiliğin böyle bir köyün olmadığını savunarak ihlalleri görmezden geldiğini vurguladı. Varolan baskıların kentin bütün sınır ve dağlık köylerinde yaşandığına dikkat çeken Çapraz, kente özel bir politika yürütüldüğünü de kaydetti.

Hukuki süreçlerde yer alacağız

Yaşanan ihlallere karşı çalışmalarını devam ettireceklerini belirten Çapraz, şunları ekledi: “Colemêrg’deki birçok köyde bu sorunlar yaşanıyor. Yaşam alanları sınırlı ve köy sakinlerinin geçimlerini sağlamaları bu baskılar sebebiyle imkansız hale geliyor. Sınır ve dağ köylerinin hepsi yasaklı hale getirilmek isteniyor. Köyler boşaltılmıyor, ancak yapılan politikalarla bu alanlar insansızlaştırılıyor. Bu baskı ve engellemelerle tamamen göçe zorlanıyorlar. Ne olursa olsun çalışmalarımız devam edecek. İhlallerin sona ermesi için gerekli hukuki süreçlerde yer alacağız.”