Afrika’nın İbrahimi droneleri

• İsrail ile, Fas İbrahim Anlaşmaları ile yakınlaşıp SİHA ve drone üretiminde ortaklık kurup üretime başladı. İsrail’in drone üretim şirketi BlueBird, Fas’ta kurulan tesisi ile Kuzey Afrika’ya hava savunma ve saldırı sistemi teknolojisi transfer ediyor.
• İsrail Havacılık ve Uzay Endüstrileri (IAI) şirketine bağlı BlueBird, Fas’a Barak MX hava ve füze savunma sistemini getirmek için 500 milyon dolar bedelli bir anlaşma sağladı.  İsrailli şirket SpyX kamikaze drone'unun ilk saha testini Fas'ta gerçekleştirdi.

İsrail-Hamas savaşı İbrahim Anlaşmalarında bir gerilemeye sebep olamadı. Arap devletileri ve İsrail arasında geçici bir duraksamaya sebep olan Gazze savaşı, Fas-İsrail ilişkilerine etki etmemiş görünüyor. BlueBird Aero Systems CEO'su Ronen Nadir, Zona Militar’a, şirketin yakın gelecekte faaliyete geçecek yerel üretim tesisini zaten kurulmuş olduğunu söyledi. Blue Bird hisselerinin %50'si, ülkenin ana savunma şirketlerinden biri olan İsrail havacılık ve uzay endüstrileri (IAI) tarafından satın alındı.

Silahlara 12,88 milyar dolar

SİHA ve insansız hava sistemleri üreten İsrailli BlueBird şirketi Fas’ta yakında faaliyete geçecek olan tesisleri ile 2024’te silahlanmaya 124,7 milyar MAD (12,88 milyar $) ayıran ülkedeki askeri pastadan daha fazla pay alacak. Arjantinli haber kuruluşu Zona Militar'ın BlueBird Aero Systems CEO'suna dayandırdığı habere göre yerel üretim tesisi çoktan kuruldu ve "yakın gelecekte" faaliyete geçecek. Dünyanın en büyük silah ithalatçılarından biri konumundaki Fas, askeri teçhizatını İsrail’den aldığı en son teknolojiyle geliştirmeye odaklanıyor.

Orduya dönük güçlü yatırımlar ile bölgedeki ağırlığını artırmak isteyen Fas, bu yıl savunma sanayisine 124,7 milyar MAD (12,88 milyar $) ayırdı.

Fas hızla silahlanıyor

Uluslararası kuruluşlar Fas'ın silahlanma yarışındaki pozisyonu ve askeri yeteneklerini geliştirme çabalarına ilişkin çok sayıda rapor yayınladı.

Bu ayın başlarında Insider Money tarafından hazırlanan bir rapor Fas'ı en büyük topçu cephaneliğine sahip 20. ülke olarak listeledi. Raporda Fas'ın topçu cephaneliğinin 565 kundağı motorlu top, 306 çekili top ve 208 roket projesinden oluştuğu belirtildi.

SIPRI: Silah ithalatında 29.’cu

Fas ayrıca Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından dünyanın en büyük 40 silah ithalatçısı arasında 29. sırada gösterildi. Rapora göre İsrail %11 ile Fas'a en çok silah ihraç eden ilk üç ülke arasında yer alıyor.

Fas'ın silah tedarikçileri listesinde ABD %69 ile ilk sırada yer alırken, onu Fransa (%14) takip ediyor. İsrail ve Fas, Rabat ve Tel Aviv'in Aralık 2020'de diplomatik bağları yeniden tesis etmesinden bu yana işbirliğini ve ikili ilişkilerini artırmaya kararlıdır.

Kamikaze drone üretiyorlar

İbrahim Anlaşmalarından doğan taahhütün bir parçası olarak Fas ve İsrail, askeri ve güvenlik işbirliği de dâhil olmak üzere her düzeyde bağlarını güçlendirmek durumunda.

Bu ayın başlarında birbiriyle örtüşen raporlar Fas'ı, İsrail'den sonra MENA bölgesinde gelişmiş intihar drone'ları üreten ilk ülke olarak tanımladı. İsrail ile yaptığı İbrahim Anlaşması Fas’ı insansız hava aracı üreticileri listesine sokmuş oldu.

SpyX Fas’ta test edildi

I24News'in haberine göre, BlueBird kısa bir süre önce yeni SpyX intihar drone'unun ilk saha testini Fas'ta gerçekleştirdi. Şubat ayında İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii (IAI) bir füze savunma sistemi için 500 milyon dolarlık bir askeri anlaşma imzaladı. Anlaşma IAI'nin Fas'a Barak MX hava ve füze savunma sistemi tedarik etmesini öngörüyor.

STK’ların itirazı

Kuzey Afrika ülkesi, İsrail ile ilişkilerini yeniden kurma kararından bu yana eleştirilere maruz kalıyor. İsrail güçlerinin Gazze'de giriştiği askeri operasyonlar ardından pek çok Arap kurum ve şahsiyeti bu durumu protesto ederek İsrail ile ilişkilerin kesilmesi yönündeki taleplerini yoğunlaştırdı.

On binlerce Faslı, ülkenin İsrail ile olan ilişkilerine son verilmesi çağrısında bulunan kitlesel protesto gösterilerine katıldı. Ülkedeki insan hakları faaliyetleri de IOF tarafından işlenen savaş suçları ve Gazze'deki korkunç insani kriz ışığında Fas'ın ilişkilerini kesmesi çağrısında bulunan bir dilekçe yayınladı. Ancak devasa boyutlarda yapılan askeri yatırımlar ve işbirliği anlaşmaları iptal edilebilecek gibi durmuyor.  RABAT