Bir mevsimlik sömürü

• Bismil’de zorlu koşullarda çalışan tarım işçileri emeklerinin karşılığını alamamaktan, çiftçiler ise elektrik, mazot, gübre ve ilaçlara gelen zamlardan şikayetçi.

FETHİ BALAMAN MA / AMED

Amed’in Bismil ilçesindeki çiftçiler, her geçen gün artan ürün fiyatlarından; işçiler geçtiğimiz yıla oranla yevmiyelerine gelen 5 TL’lik zamdan; “çavuşlar” ise daha önce 100 işçi götürdükleri arazilere artık 20 işçiyle gitmekten şikayetçi.

Nisan ayında başladıkları tarla mesaileri Eylül sonlarına kadar devam eden işçiler, şimdilik ağırlıklı olarak sebze bahçelerinde ter döküyor. İşçilerin bugünlerdeki adresi ise, Of Mahallesi’ndeki tarlalar. İşçilerden Gülsüm Sar, emeklerinin karşılığını alamadıklarını, mecbur kaldıkları için bu işi yaptıklarını söyledi. Sabahtan akşama kadar emek sarf ettiklerini kaydeden Sar, yevmiyelerine bu yıl 5 TL zam yapıldığını ve günlük verilen 70 TL ile geçinmenin zorluğuna dikkati çekti.

‘Virüsten değil, açlıktan öleceğiz’

Koronavirüs salgını nedeniyle ilan edilen sokağa çıkma yasağında, “Evde ne pişiriliyor” diye düşünen yetkililerin olmadığını belirten Sar, “Burada sabahtan akşama kadar çalışıyoruz, aldığımız para evdeki hiçbir şeye yetmiyor. Sokağa çıkma yasağı konuluyor. İnsanlar virüsten ölmezse bile açlıktan ölecek. Çok kötü koşullarda az maaşla çalışıyoruz. Birçok arkadaşımız oruçlu. Ama evine ekmek götürmek için gelip bu sıcaklığın altında çalışıyor” dedi.

‘Elektriğe çalışıyoruz’

Çiftçilerden Berhem Karaaslan ise, ardı arkası kesilmeyen zamlardan yakındı. “Elektriğe çalışıyoruz” diyen Karaaslan, gelirlerin ancak giderleri karşılayabildiğini söyledi. Karaaslan, yıl içinde 3 binden fazla işçi çalıştırdıklarını, verdikleri emeklerinin de zamlara gittiğini belirtti.

İşçilerin başında “çavuşluk” görevi yapan Eyüp Sar da, 30 yıldır bu işi yaptığını aktardı. Sar, tarım politikasından kaynaklı çiftçiliğin en kötü dönemini geçirdiğini vurguladı.

Yaşamak için tarladayız

Aydın’a gelen mevsimlik tarım işçileri, salgına rağmen zor koşullarda çalışıyor. Ortalama 85 TL’ye gün boyu çalışan işçiler, “Emeğimizden başka gelirimiz yok” diyor.

Her sene tarlada çapa, mandalina, şeftali toplama gibi işlerde çalışan Cemile Aksu, 25 yıl önce Mardin’den İzmir’in Selçuk ilçesine göç ettiğini söyledi. Tek geçim kaynaklarının tarım işçiliği olduğunu dile getiren Aksu’nun günlük yevmiyesi de 85 TL. Koronavirüs tedbirleri kapsamında özellikle bir önlem almadıklarını dile getiren Aksu, “Bizim gibi yoksul insanlar evde kalamaz. Biz evde otursak aç kalacağız bunu kimse anlamıyor. Ben 55 yaşındayım keyfimden bu güneşin altında değilim. Çünkü bizim emeğimiz dışında başka bir gelirimiz yok” diyor.

 

‘Burası çöl’ 

Yazın kavurucu sıcakların altında kışın ise yağmurun altında yaşam mücadelesi verdiklerini ifade eden işçilerden Nura Özçelik, Kızıltepe’den gelmiş. Eşinin işsiz olduğunu ve 2 çocuğunun öğrenci olduğunu dile getiren Özçelik, 15 yıldır tarlalarda çalışarak ekmeğini kazanıyor.  Özçelik, “Yoksul olduğumuz için bu işi yapıyoruz. Tarlada lavabo ihtiyacımızı karşılayacak bir yer olmadığı için sıkıntı oluyor. Çünkü tarla, çöl burası” diye konuştu.

 

Hem çalışıp hem okuyor

Üniversite öğrencisi Gamze Dinç, okullar tatil olduğundan beri tarlada çalışanlardan. Dinç, “Çalışmak zorundayız, çünkü aldığımız bir kitap 50 TL. Yine öğle yemekleri, okul harçlığımız, kıyafet derken ailemiz hepsine yetişemiyor” diye konuştu.

 

Sadece yaşamak istiyoruz 

Qamışlo kentinden göç ederek İzmir Torbalı’ya yerleştiklerini anlatan Hamit Yahya Elhamam ise, Türkiye’ye geldiklerinde ise pek hoş karşılanmadıklarını aktardı. Elhamam, şunları söyledi: “Sadece yaşamak istiyoruz. Türkiye’de her şey çok zor. Geldiğimden beri ne iş bulduysam çalıştım. Şimdi de tarlada çalışıyorum. Daha önce çalıştığım birçok yerde param verilmedi. Durumun farkındaydım susmak zorunda kaldım. Çünkü mecburuz çalışmaya.”

İZMİR